پس از سال ها استفاده از بریس های ارتودنسی، طول درمان به پایان می رسد و دندان هایتان آزاد خواهند شد و برای اولین بار می توانید دندان های صاف و مرتب شده ی خود را لمس کنید. می توانید به راحتی از نخ دندان استفاده کنید و هر غذایی که دوست دارید بخورید. با این حال فکر نکنید که درمان شما به پایان رسیده است زیرا اکنون زمان استفاده از ریتینر هاست. البته لازم نیست نگران باشید. قبل از اینکه شادی خود را به یأس مبدل کنید مقاله ی زیر را مطالعه کنید زیرا ریتینرها ارزشش را دارند.

ریتینر چیست؟

ریتینر قطعه ای پلاستیکی است که برای هر فرد به صورت سفارشی و مخصوص ساخته می شود و به سقف دهان و دندان ها ی بالا وصل می شود. با وجودی که بسیاری از ریتینرها ممکن است شبیه به هم باشند اما هیچ دو ریتینری عینا یکی نیستند.

چرا باید از ریتینر استفاده کرد؟

به دو دلیل از ریتینرها استفاده می کنیم:

• دندان ها تمایل دارند که پس از ارتودنسی به جایگاه قبلی خود بازگردند که به این عمل بازگشت به حالت نخست می گویند.
• با بالا رفتن سن ممکن است دندان ها به طور غیر منتظره ای شروع به حرکت کنند. مثلا دندان ها روی هم رفته و نامرتب شوند.

با استفاده ی طولانی مدت از ریتینرها می توانیم این تغییرات را که با بالا رفتن سن به آن دچار می شویم به حداقل برسانیم. هر چقدر بیشتر از ریتینرها استفاده کنیم، بهتر می توانیم دندان هایمان را صاف نگه داریم.

چه مدت باید از ریتینر استفاده کرد؟

احتمال بازگشت دندان ها به حالت نخست، یک ماه پس از پایان درمان ارتودنسی بسیار زیاد می باشد و از آنجایی که بدن مدام در حال تغییر است پس دندان هم ممکن است تغییر مکان دهد. با این که دندان طی یک شب نمی تواند به حالت قبل باز گردد اما عدم استفاده از ریتینر ها در نهایت منجر به بازگشت دندان به حالت نخست می شود. استفاده از ریتینر ها به نحوی که پزشک تجویز کرده است می تواند دندان هایتان را برای مدت طولانی تری صاف و مرتب نگه دارد.

شکل ریتینر

ریتینرها می توانند ثابت یا متحرک باشند که به صورت سفارشی برای هر بیمار ساخته می شوند. سیم یا پلاستیک به همراه اکلریک در جلوی دندان ها قرار می گیرند تا ریتینر متحرک را سر جای خود ثابت نگه دارد. به این نوع ریتینرها هاولی (Hawley Retainers) گفته می شود که از فلز و اکلریک ساخته شده است.

نوع پلاستیکی و شفاف این ریتینرها ( که به آن ریتینر اسیکس (Essix Retainers) نیز می گویند) از نظر ظاهری زیباتر می باشند اما سریع تر فرسوده می شود. معمولا این نوع ریتینرها به مدت ۶ ماه و به صورت تمام وقت روی دندان ها قرار می گیرند و پس از آن به مدت چند سال تنها در طول شب استفاده می شوند.

ریتینر ثابت توسط سیمی که به پشت دندان های جلویی نصب می شود، سر جای خود ثابت می ماند. این نوع ریتینر معمولا به مدت ۵ سال در آن قسمت باقی می ماند اگرچه ممکن است برخی دندانپزشکان توصیه کنند که باید برای همیشه از آنها استفاده کرد.

نگهداری و مراقبت از ریتینر

ریتینرها در دهان در معرض باکتری ها، پلاک و ذرات باقی مانده ی غذایی هستند. بیمار باید نحوه ی تمیز کردن ریتینر خود را از ارتودنتیست بپرسد (زیرا برخی ریتینر ها نباید با خمیر دندان تمیز شوند) و آن را هر روز تمیز کنند.

همچنین می توانید ریتینر را داخل مایع دهان شویه یا تمیز کننده های مخصوص دندان مصنوعی قرار دهید تا جرم های آن از بین برود و تازه شود.

از آنجایی که امکان شکستن پلاستیک ریتینر در صورت خشک شدن زیاد آن وجود دارد، در صورت بیرون بودن از دهان باید همیشه خیس بمانند. پلاستیک ممکن است کج شود یا تغییر حالت دهد به همین دلیل باید از قراردادن آن در آب داغ یا کنار منبع گرمایشی خودداری کرد. و در نهایت از خم کردن سیم های ریتینر خودداری کنید. حرکت دادن ریتینر در دهان می تواند باعث خم شدن سیم ها شود.

یکی دیگر از راه های نگهداری از ریتینرها این است که مواظب باشید آنها را گم نکنید. به علت گران بودن ریتینر ها، در صورت خرابی یا گم شدن آنها، والدین، اطرافیان و یا خود بیمار باید هزینه را پرداخت کند. بنابراین قبل از خالی کردن آشغال سینی و از این قبیل، ابتدا از نبودن ریتیتر ها در آن اطمینان حاصل کنید و محلی دائمی برای آنها مشخص کنید و آن را در همان محل  نگه دارید. به عبارت دیگر از نگه دارنده (ریتینر) خود نگه داری کنید.
آیا پس از استفاده از ریتینر، دندان ها هرگز به حالت نخست باز نمی گردند؟

استخوان بدن انسان تا آخر عمر توانایی تغییر را دارد و به همین دلیل است که شکستگی استخوان ها می توانند بهبود پیدا کنند. از سن ۲۰ تا ۵۰ سالگی صورت انسان رشد می کند و دندان ها همچنان به جلو حرکت می کنند و باعث شلوغی دندان های جلو در فک پایینی می شوند. حتی اگر قبلا دندان های عقل را کشیده باشید، یا شلوغی دندان را با کشیدن آن یا ارتودنسی اصلاح کرده باشید باز هم ممکن است جایگاه دندان پس از سال ها تغییر کند و این امری انکارناپذیر است.

برای جلوگیری از احتمال شلوغی و نامرتبی دندان ها، بهتر است ریتینر های متحرک در طول شب و برای مدت طولانی تری استفاده شوند و ریتینر های ثابت نیز بیش از ۵ سال در دهان نگه داشته شوند. بزرگسالان اغلب برای صاف و مرتب ماندن دندان هایشان باقی عمر خود را با وجود ریتینرها در دهان می خوابند.